Jungske

"Nou jungske, als jij nou voorin gaat zitten naast de chauffeur, dan gaat mama wel achterin zitten."

Een mompelend gemopper klinkt op, terwijl een boomlange kerel zich opvouwt en naast mij op de passagiersstoel kruipt. 

"Junkske, denk je aan je gordel of moet mama hem aangeven?"

De zucht wordt nóg dieper. "Ja, mam, dat doe ik zelf wel," komt er lijzig uit zijn mond.

Ik weet alleen dat ik deze jongen met zijn moeder naar het Radboudziekenhuis moet brengen. Wat hij mankeert, weet ik niet. Terecht overigens, het gaat me niks aan.

Maar ik heb mezelf er al vaker op betrapt dat ik mensen zo goed mogelijk probeer te peilen. Na een inschatting weet ik een beetje op wat voor niveau ik ze aan moet spreken om ook werkelijk begrepen te worden. 

Na deze uitspraak kan ik commentaar van lezers verwachten, maar begrijp me goed. Ik wil geen etiketten plakken, ik wil alleen maar dat mijn boodschappen niet te moeilijk of te kinderachtig bij iemand binnenkomen.

Ik besluit bij deze jongen in te steken op het niveau van een 12-jarige.

Het blijkt een foute keus, ik merk het vrij snel. Mijn passagier is 19 jaar en heeft een normale middelbare school afgerond. Daarna kreeg hij een spierziekte, een van de gevolgen daarvan is dat hij nu heel traag en lijzig praat. Maar inhoudelijk is er niks mis met wat hij wil vertellen. 

Hij krijgt weinig gelegenheid om iets te zeggen, want zodra ik hem iets vraag, antwoordt zijn moeder vanaf de achterbank: "Ja chauffeur, onze jongen...." Ik laat me niet kennen en blijf het gesprek op hem richten, niet op haar. Maar veel kans krijgt hij niet. 

Opeens barst hij los: "Mam, hou nou toch eens op! Ik kan ook voor mezelf praten!"
"Ja maar junske, jij praat zo langzaam, daar kan die chauffeur niet op wachten. Daarom geeft mama antwoord."

"Nou, ik heb alle tijd hoor mevrouw. Het duurt nog twintig minuten voor we in het ziekenhuis zijn. En ik ben heel benieuwd naar de mening van uw zoon."

"Hmmmpfft. U hebt zeker zelf geen kinderen, chauffeur?"
"Jawel hoor, twee zonen. Een van 26 en een van 22."

De zoon grijpt in: "Wonen die nog thuis?" 

Oei. Ik wil niet eromheen draaien, maar ik wil ook niet dat mijn gezinssituatie als argument gebruikt gaat worden. Ach, besluit ik, ik geef gewoon antwoord en ik zie wel waar we heen gaan. 

"Nee, die zijn allebei de deur uit."

"En hoe oud waren ze toen ze de deur uitgingen?"

"Allebei 20".
"Hoor je dat mam, de zonen van de chauffeur gingen ook op hun 20e het huis uit. Dat wil ik ook."

"Jungske, jij bent ziek en die jongen waren niet ziek, hè chaffeur?"

"Ehh.. de oudste niet, maar de jongste wel."

"Wat had ie dan?"

"Op z'n 17e kreeg hij Q-koorts. Hij is heel erg ziek geweest, ik ben een tijdje bang geweest dat ik hem af moest geven. Dat is gelukkig voorbij, maar hij heeft nog steeds last van de gevolgen van Q-koorts. Hoe het afloopt weet niemand, daarvoor is deze vorm van Q-koorts te nieuw."

Even is het stil op de achterbank. Maar net voordat de zoon kan reageren veert moeder op: "Mijn zoon is gelukkig nooit levensbedreigend ziek geweest. Maar uw zoon woont zeker vlakbij, zodat u er goed zicht op heeft? Mijn zoon mag best zelfstandig wonen, maar dan wel dicht in de buurt en dan kan nou eenmaal niet in ons dorp. Daarom moet hij wel thuis blijven wonen"

Ik moet haar teleurstellen, Groningen ligt bepaald niet naast Oss. Dat mijn zoon en zijn vriendin van plan zijn om naar Nijmegen te verhuizen, laat ik even achterwege. 

De moeder is perplex, maar haar zoon gaat daar dwars doorheen: "Mam, dat ga ik ook doen hoor. Ik ben meerderjarig, ik ga ook op kamers. Als de zoon van die chauffeur dat kan, kan ik dat ook."

"Ja maar..., ja maar...". Verder dan stamelen komt ze niet. Dan, tegen mij: "Maar als je van je kind houdt en hij heeft hulp nodig, kun je hem toch niet zomaar in de steek laten?"

Mijn hemel wat is dit moeilijk. Want juist vanwege de jongen die naast me zit, wil ik me hier niet gemakkelijk vanaf maken. Uiteindelijk formuleer ik het zo: "Loslaten is misschien wel het moeilijkste dat er is. Maar het is ook het belangrijkste dat een kind nodig heeft om vooruit te kunnen. Ik vond het vreselijk om mijn zoon te laten gaan en ik weet dat hij het daar in Groningen ook moeilijk heeft gehad. Maar hij is daardoor wel gegroeid. Hij is zelfstandiger geworden dan dat hij ooit zou worden als hij bij mij was gebleven. Nog steeds maak ik me soms zorgen om hem, maar ik heb er een vertrouwen bijgekregen dat hij zich er doorheen slaat. Als ik hem niet had laten gaan, had hij zich losgeworsteld en hadden we nooit die verstandhouding gehad die we nu hebben. En ja, soms doet het nog steeds pijn, maar ik krijg er heel veel moois voor terug."

Moeder is het niet met me eens, kan er zich op geen enkele manier een voorstelling van maken. De zoon zit enthousiast naast me te knikken. "Zie je wel, ik wist het."

De rest van de rit blijft het stil. Pas als we in Nijmegen in een opstopping terechtkomen, praat moeder verder, maar ze doet alsof er nooit iets gezegd is. "Jungske, mama moet heel erg plassen. En we zijn al laat. Hier is het pasje, als we in het ziekenhuis komen gaat mama gauw naar de wc. Dan mag jij dit pasje voor de scanner houden, dan weet de dokter dat we er zijn. Verder hoef je niks te doen, wacht dan gewoon tot mama weer terug is, dan geef je mama het pasje terug."
Verbaasd bekijkt de zoon het plastic kaartje. "He, da's van mij, daar staat mijn naam op. Waarom heb jij dat mama?"
"Omdat mama toch alle belangrijke dingen voor jou bewaart, jungske. Ben er nou maar voorzichtig mee en geef het me straks weer terug."
"Dat dacht ik niet. Als ik het gescand heb, gaat het in mijn portemonnee. Ik bewaar het zelf wel." En alsof dat nog niet genoeg is, voegt hij eraan toe: "En als we straks thuis zijn, ga ik op internet kijken of er bij ons in de buurt kamers te huur zijn". 

---------------------------------

Dit verhaal speelde zich een paar maanden geleden af, intussen woont mijn eigen zoon al in Nijmegen. Maar deze jongen en zijn moeder heb ik sindsdien nooit meer in de taxi gehad, terwijl ik weet dat ze vaak naar het Radboud gaan. Ik vraag me af of de moeder aan het taxibedrijf heeft doorgegeven dat ze mij liever niet meer als chauffeur heeft. Als dat zo is, zou ik het jammer vinden, maar ik begrijp het wel. 

Wat ik vooral hoop, is dat die jongen echt zijn eigen plan gaat trekken. Het wordt tijd, hij zal intussen al 20 zijn. 

En voor die moeder hoop ik dat ze leert om in de eerste persoon over zichzelf te praten, dat komt veel volwassener over. ;)